ERA-Chair Spectroscopy@IKU projesi “Manipulating and Characterizing Molecular Architecture: from Isolated Molecules to Molecular Crystals”, Türkiye'de Ufuk Avrupa Çerçeve Programı kapsamında Avrupa Araştırma Ajansı'ndan (ERA) fon alan ilk yenilikçi projedir. Yürütücülüğünü Proje Koordinatörü ve Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Gülce Öğrüç Ildız’ın, araştırma ekibi liderliğini ise alanında dünya çapında tanınan bilim insanı ve ERA Chair Prof. Dr. Rui Fausto’nun üstlendiği 2.5 milyon Avro bütçeli bu proje, Katılımın Genişletilmesi ve Avrupa Araştırma Alanının Güçlendirilmesi (WIDERA) ERA-Chairs Programı kapsamında desteklenmektedir. Resmi olarak 1 Ocak 2025 tarihinde faaliyetlerine başlayan ve beş yıl sürecek proje kapsamında, İstanbul Kültür Üniversitesi'nde (İKÜ) disiplinler arası en ileri araştırmaların yürütüleceği bir mükemmeliyet merkezi kurulması amaçlanmaktadır.
ERA Chairs programı, Avrupa araştırma alanı içerisinde daha dengeli ve uyumlu bir araştırma ekosistemini teşvik ederek Avrupa genelinde bilimsel kapasite boşluklarını kapatmayı amaçlamaktadır. Araştırma ve inovasyon performansının yükselişte olduğu ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu widening ülkelerinde, mükemmeliyet odaklı araştırmaları teşvik etmeye odaklanan bu program, uluslararası alanda öne çıkan araştırmacıların işe alınmasını ve aynı zamanda bu bölgelerde bilimsel liderliği geliştirmek için güçlü araştırma merkezlerinin kurulmasını desteklemektedir. Bu misyonla uyumlu olarak Spectroscopy@IKU projesi, Türkiye'nin bilimsel altyapısını geliştirmek ve araştırma yeteneklerinin küresel ölçekte ilerlemesine katkıda bulunmak amacıyla tasarlanmıştır.
Projenin hazırlanması ve kabul edilmesi süreci uzun olan bu proje, İKÜ’nün bilimsel araştırmalar konusundaki kararlılığını ve uluslararası fonları çekme kapasitesindeki isteğini kati suretle ortaya koymaktadır.
Spectroscopy@IKU projesi; moleküler spektroskopi, malzeme bilimi, fizik ve kimya alanlarında yenilikçi araştırmalar için bir merkez olarak hizmet verecek olan IKU-SPECTRA: Fizik ve Doğa Bilimleri İleri Araştırma Merkezi'nin kurulmasına vesile olmuş ve aynı zamanda merkezin bilimsel vizyonunun ve stratejik yönünün şekillendirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Türkiye'de ilk kez, moleküler yapıların manipülasyonunda kullanılan gelişmiş ve güçlü bir teknik olan matris izolasyon spektroskopisi için son teknoloji araştırma olanaklarıyla donatılmış bir merkezin yanı sıra gelişmiş Raman, infrared ve ultraviyole-görünür bölge spektroskopileriyle beraber kırınım tekniklerini de içeren geniş kapsamlı çalışma laboratuvarları kurulmaktadır. Bu son teknoloji altyapıya sahip IKU-SPECTRA, atmosferik ve astrofiziksel çalışmalarla ilgili moleküllerin yapısı ve reaktivitesinin yanı sıra moleküler kristallerdeki polimorfizm gibi kritik bilimsel konuları da ele alacaktır. Önümüzdeki beş yıl içinde merkezin uluslararası tanınırlığını artıracak, yüksek etki değerine sahip akademik yayınlar üretmesi, yapılan çalışmalar kapsamında elde edilen buluşların fikri sınai ve mülkiyet haklarının korunması için patent başvurularının yapılması ve üniversite-sanayi iş birliklerine yol açması beklenmektedir. ERA Spectroscopy@IKU kürsüsü başkanının rehberliğinde şekillenen bu merkez, sadece yeni bilimsel keşiflerin üretileceği bir platform olarak değil, aynı zamanda genç araştırmacılar ve lisansüstü öğrencilerin çalışmalarını yürütebilecekleri bir cazibe merkezi olarak da hizmet verecek ve İstanbul Kültür Üniversitesi'ni bilimsel mükemmeliyetin kutbu haline getirmeye güçlü bir şekilde katkı sağlayacaktır.
